Bunlar, O40001 örnek programdaki hazırlık kodu bloklarıdır:

Bunlar, O40001 örnek programdaki kesme kodu bloklarıdır:

Mutlak (G90) ve artışlı konumlandırma (G91), kumandanın eksen hareket komutlarını nasıl tanımlayacağını belirler.

Bir G90 kodu sonrası eksen hareketi komutu verdiğinizde eksen, kullanılmakta olan koordinat sisteminin orijinine göre bu konuma hareket eder.

Bir G91 kodu sonrası eksen hareketi komutu verdiğinizde eksen, mevcut konuma göre bu konuma hareket eder.

Mutlak programlama birçok durumda kullanılabilir. Artışlı programlama tekrarlı, eşit aralıklı kesimler için daha verimlidir.

Şekil Şekil 1'de, eşit mesafelerle yerleştirilmiş Ø0,25" (13 mm) çapında 5 delik içeren bir parça gösterilmiştir. Delik derinliği, 1,00" (25,4 mm) ve aralarındaki boşluk 1,250" (31,75 mm).

Şekil 1’de, eşit mesafelerle yerleştirilmiş Ø0,25" (13 mm) çapında 5 delik içeren bir parça gösterilmiştir. Delik derinliği, 1,00" (25,4 mm) ve aralarındaki boşluk 1,250" (31,75 mm).

Aşağıdaki çizimde gösterildiği gibi, deliklerin delinmesini sağlayan iki örnek program gösterilmiş ve mutlak ve artışlı konumlama arasında bir karşılaştırma yapılmıştır.

Deliklere bir merkez deliğiyle başlıyoruz ve delikleri delmeyi 0,250" (6,35 mm) matkap ucuyla bitiriyoruz. Merkez deliği için 0,200" (5,08 mm) kesim derinliği ve 0,250" inç delik için 1,00" (25,4 mm) kesim derinliği kullanıyoruz. Deliklerin delinmesinde, G81 Delme Korunmalı Çevrim kullanılır.

Mutlak program yöntemi, artışlı programa göre daha fazla kod satırı gerektirir. Programlar benzer hazırlık ve tamamlama bölümlerine sahiptir.

Merkez delme işleminin başladığı artışlı programlama örneğindeki satır N13'e bakın. G81, çevrimin kaç defa tekrar edileceğini belirlemek için Lnn çevrim adresi kodunu kullanır. L5 adres kodu bu işlemi (5) defa tekrarlar. Korunmalı çevrim her tekrarlandığında, opsiyonel X ve Y değerlerinin belirlediği mesafe kadar hareket eder. Bu programda artışlı program, her çevrimde mevcut konumundan X yönünde 1,25" hareket eder ve ardından delme çevrimini başlatır.

Her bir delme işlemi için program, gerçek derinlikten 0,1" daha derin bir delme derinliği belirler, çünkü hareket parçanın 0,1" üzerinde başlar.

Mutlak konumlamada G81, delme derinliğini belirler, ancak çevrim adresi konumunu kullanmaz. Bunun yerine program, her bir deliğin konumunu ayrı bir satırda verir. G80, korumalı çevrimi iptal edene kadar kontrol, her konumda delme çevrimi uygular.

Mutlak konumlama programı, tam delik derinliğini belirler, çünkü delik, parça yüzeyinde (Z=0) başlar.

G43 Hnn Takım Boyu Telafisi komutu her takım değişiminden sonra kullanılmalıdır. Takım boyunu dikkate almak için Z ekseni konumunu ayarlar. Hnn argümanı, hangi takım boyunun kullanılacağını tanımlar. Daha fazla bilgi için, Çalıştırma başlığının altındaki Takım Ofsetlerini Ayarlama bölümüne bakın.

DİKKAT: Takım boyu nn değeri, olası bir çarpışmayı önlemek için M06 Tnn takım değiştirme komutundaki nn değeriyle eşleşmelidir.

Ayar 15 - H & T Kod Anlaşması, nn değerinin Tnn ve Hnn argümanlarında eşleşmesinin gerekli olup olmadığını kontrol eder. Ayar 15 AÇIK konumdaysa ve Tnn ve Hnn eşleşmiyorsa, Alarm 332 - H ve T Eşleşmiyor alarmı üretilir.

Çalışma Ofsetleri bir iş parçasının tabla üzerinde nereye yerleştirileceğini tanımlar.

Kullanılabilir Çalışma Ofsetleri şunlardır; G54-G59, G110-G129 ve G154 P1-P99. G110-G129 ve G154 P1-P20, aynı Çalışma Ofsetlerine bakın.

Tablada birden fazla çalışma parçasının kurulabilmesi ve birden fazla parçanın bir makine çevriminde işlenebilmesi yararlı bir özelliktir. Bu özellik her bir iş parçasının farklı bir İş Parçası Ofsetine atanmasıyla sağlanır.

Daha fazla bilgi için bu kılavuzun G kodu bölümüne bakın. Aşağıda tek bir çevrimde birden fazla parçanın işlenmesine örnek verilmiştir. Program, kesme işlemi için M97 Yerel Alt Program Çağrısını kullanır.

%
O40005 (İş ofsetleri ör. prog) ;
(G54 X0 Y0 parçanın sol ortasındadır) ;
(Z0, parçanın üstündedir) ;
(T1 delgi) ;
(HAZIRLIK BLOKLARINI BAŞLAT) ;
T1 M06 (Takım 1'i seçin) ;
G00 G90 G40 G49 G54 (Güvenli başlatma) ;
X0 Y0 ;
(İlk iş koordinatı pozisyonuna git-G54) ;
S1000 M03 (İş mili saat yönünde) ;
G43 H01 Z0.1 (Takım ofseti 1 açık) ;
M08 (Soğutma Sıvısı Açık) ;
(KESME BLOKLARINI BAŞLAT) ;
M97 P1000 (Yerel Alt Programı Arama) ;
G00 Z3. (Hızlı geri çekme) ;
G90 G110 G17 G40 G80 X0. Y0.;
(İkinci iş koordinatı pozisyonuna git-G110) ;
M97 P1000 (Yerel Alt Programı Arama) ;
G00 Z3. (Hızlı Geri Çekme) ;
G90 G154 P22 G17 G40 G80 X0. Y0.;
(Üçüncü iş koordinatı pozisyonuna git-G154 P22) ;
M97 P1000 (Yerel Alt Programı Arama) ;
(TAMAMLAMA BLOKLARINA BAŞLAT) ;
G00 Z0.1 M09 (Hızlı geri çekme, Soğutucu kapalı) ;
G53 G49 Z0 M05 (Z başlangıç konumu, İş mili kapalı) ;
G53 Y0 (Y başlangıç konumu) ;
M30 (Program sonu) ;
N1000 (Yerel alt program) ;
G81 F41.6 X1. Y2. Z-1.25 R0.1 (G81'i başlat) ;
(1. delik) ;
X2. Y2. (2. delik) ;
G80 (G81 İptal) ;
M99
%

Alt programlar:

• Genellikle bir programda birkaç kez tekrarlanan komut dizileridir.
• Ana programda komutları birçok kez tekrarlamak yerine, ayrı bir programda yazılır.
• Ana programda bir M97 veya M98 ve bir P kodu ile çağrılır.
• Tekrarlı sayım için bir L içerebilir. Alt program; ana program, bir sonraki blokla devam etmeden önce L defa tekrarlanır.

M97 kullanıldığında:

• P kodu (nnnnn), yerel alt programın blok numarasıyla (Nnnnnn) aynıdır.
• Alt program mutlaka ana program içinde olmalıdır

M98 kullanıldığında:

• P kodu (nnnnn), alt programın program konumuyla (Onnnnn) aynıdır.
• Eğer alt program bellekte değilse, dosya adı Onnnnn.nc olmalıdır. Makinenin alt programı bulması için, dosya adı O, sıfırlar ve .nc içermelidir.
• Alt program mutlaka aktif dizinde veya Ayarlar 251/252 altında belirtilen konumda bulunmalıdır. Alt program arama konumları hakkında daha fazla bilgi için bkz. sayfa 5.

Korunmalı Çevrimler alt programların en çok kullanımıdır. Örneğin, bir seri deliğin X ve Y konumlarını ayrı bir programa konulabilir. Bu programı bir korunmalı çevrimle birlikte bir alt program olarak çağırabilirsiniz. Her bir takım için konumları bir kere yazmak yerine, herhangi bir sayıdaki takım için konumları bir kere yazılır.

Bir alt program çağrıldığında kumanda, alt programı aktif dizinde arar. Kumanda, alt programı bulamazsa bir sonraki adımda nereyi arayacağını belirlemek için Ayar 251 ve 252'ye başvurur. Daha fazla bilgi için bu ayarlara bakın.

Ayar 252'de bir arama konumları listesi oluşturmak için:

1. Aygıt Yöneticisinde (LIST PROGRAM), listeye eklemek istediğiniz dizini seçin.
2. F3 tuşuna basın.
3. Menüden AYAR 252 seçimini yapın ve ENTER tuşuna basın.
   
   Kumanda, mevcut dizini Ayar 252 altındaki arama konumları listesine ekler.

Sonuç: 

Arama konumları listesini görüntülemek için, Ayarlar sayfasındaki Ayar 252 değerlerine bakın.

Harici alt program, ana programın başvurduğu, ayrı bir programdır. Bir harici alt programı komut etmek (çağırmak için) M98 tuşunu ve çağırmak istediğiniz program numarasını seçmek için Pnnnnn tuşunu kullanın.

Programınız bir M98 alt programını çağırırsa kumanda, ana program dizininde alt programı arar. Kumanda, alt programı ana programın dizininde bulamazsa Ayar 251'de belirlenen konumu arar. Daha fazla bilgi için, bkz. sayfa 5. Kumanda, alt programı bulamazsa bir alarm üretilir.

Bu örnekte alt program (program O40008) (8) pozisyonu referans alır. Ayrıca, konum 4 ile 5 arasındaki harekette bir G98 komutunu kullanır. Bu da Z Ekseninin, R düzlemi yerine ilk başlangıç noktasına dönmesine neden olur, böylece takım iş parçası bağlama üzerinden geçer.

Ana program (Program O40007), (3) farklı korumalı çevrimi tanımlar:

1. G81 Her konumda nokta delme
2. G83 Her konumda kademeli delme
3. G84 Her konumda kılavuz çekme

Her korunmalı çevrim, alt programı çağırır ve her pozisyonda çalıştırır.

%
O40007 (Harici alt program ör.-prog) ;
(G54 X0 Y0 parçanın sol ortasındadır) ;
(Z0, parçanın üstündedir) ;
(T1 nokta delgidir) ;
(T2, bir delgidir) ;
(T3 bir kılavuzdur) ;
(HAZIRLIK BLOKLARINI BAŞLAT) ;
T1 M06 (Takım 1'i seçin) ;
G00 G90 G40 G49 G54 (Güvenli başlatma) ;
G00 G54 X1.5 Y-0.5 (1. pozisyona hızlı hareket) ;
S1000 M03 (İş mili saat yönünde) ;
G43 H01 Z1. (Takım ofseti 1 açık) ;
M08 (Soğutma Sıvısı Açık) ;
(KESME BLOKLARINI BAŞLAT) ;
G81 G99 Z-0.14 R0.1 F7. (G81 başlat) ;
M98 P40008 (Harici alt programı arama) ;
(TAMAMLAMA BLOKLARINA BAŞLAT) ;
G00 Z1. M09 (Hızlı geri çekme, soğutucu kapalı) ;
G53 G49 Z0 M05 (Z başlangıç konumu, İş mili kapalı) ;
M01 (Opsiyonel Durdurma) ;
(HAZIRLIK BLOKLARINI BAŞLAT) ;
T2 M06 (Takım 2'yi seçin) ;
G00 G90 G40 G49 G54 (Güvenli başlatma) ;
G00 G54 X1.5 Y-0.5 (1. pozisyona hızlı hareket) ;
S2082 M03 (İş mili saat yönünde) ;
G43 H02 Z1. (Takım ofseti 1 açık) ;
M08 (Soğutma Sıvısı Açık) ;
(KESME BLOKLARINI BAŞLAT) ;
G83 G99 Z-0.75 Q0.2 R0.1 F12.5 (G83'ü başlat) ;
M98 P40008 (Harici alt programı arama) ;
(TAMAMLAMA BLOKLARINA BAŞLAT) ;
G00 Z1. M09 (Hızlı geri çekme, soğutucu kapalı) ;
G53 G49 Z0 M05 (Z başlangıç konumu, İş mili kapalı) ;
M01 (Opsiyonel Durdurma) ;
(HAZIRLIK BLOKLARINI BAŞLAT) ;
T3 M06 (Takım 3’ü seçin) ;
G00 G90 G40 G49 G54 (Güvenli başlatma) ;
G00 G54 X1.5 Y-0.5 (1. pozisyona hızlı hareket) ;
S750 M03 (İş mili saat yönünde) ;
G43 H03 Z1. (Takım ofseti 3 açık) ;
M08 (Soğutma Sıvısı Açık) ;
(KESME BLOKLARINI BAŞLAT) ;
G84 G99 Z-0.6 R0.1 F37.5 (G84 başlat) ;
M98 P40008 (Harici alt programı arama) ;
(TAMAMLAMA BLOKLARINA BAŞLAT) ;
G00 Z1. M09 (Hızlı geri çekme, soğutucu kapalı) ;
G53 G49 Z0 M05 (Z başlangıç konumu, İş mili kapalı) ;
G53 Y0 (Y başlangıç konumu) ;
M30 (Program sonu) ;
%